Je scrolt door Facebook of Instagram, plaatst een leuke foto van je weekendje weg, reageert op een bericht van een vriend… maar wist je dat Meta deze gegevens gebruikt om zijn AI-modellen slimmer te maken? We leggen je graag uit wat er precies gebeurt met jouw data en hoe jij daar zelf controle over kunt houden.
Wat is Meta van plan met jouw foto’s en berichten?
In april 2025 heeft Meta officieel aangekondigd dat ze AI-modellen gaan trainen met openbare content die door volwassenen op hun platforms wordt gedeeld. Ze willen hiermee hun AI beter laten begrijpen hoe wij Europeanen communiceren, wat onze cultuur is en wat ons bezighoudt.
Het gaat onder meer om:
- Je openbare posts en reacties
- Foto’s die je publiekelijk deelt en de bijschriften daarbij
- Vragen en interacties die je hebt met Meta AI chatbots
Goed nieuws: Meta heeft duidelijk gezegd dat privéberichten aan vrienden en familie niet worden gebruikt. Ook data van gebruikers onder de 18 jaar blijft buiten schot. Dat is tenminste één zorg minder!
Waarom wil Meta zo graag jouw data gebruiken?
Simpel gezegd: Meta wil niet achterblijven bij de concurrentie. Bedrijven als Google en OpenAI (van ChatGPT) gebruiken al langer Europese gebruikersdata om hun AI te verbeteren.
Je kan het vergelijken met iemand die een nieuwe taal leert – hoe meer voorbeelden ze zien, hoe beter ze worden in het begrijpen van en communiceren met jou. En laten we eerlijk zijn: jouw unieke manier van communiceren maakt hun AI net wat menselijker…
Hoe zit het met jouw privacy?
Hier komt het addertje onder het gras: Meta vraagt niet netjes of ze je data mogen gebruiken. Ze sturen je wel een berichtje met uitleg en een link naar een bezwaarformulier, maar ze gaan er standaard van uit dat je het prima vindt dat je data wordt gebruikt.
Ze noemen dit een “opt-out” systeem – je doet automatisch mee, tenzij je actief stappen onderneemt om eruit te stappen. Niet echt de meest gebruikersvriendelijke aanpak vinden wij zelf…
Hoe kan je bezwaar maken?
Als je liever niet wilt dat je publieke content wordt gebruikt om AI slimmer te maken, kan je bezwaar indienen.
Hieronder lees je hoe je stap voor stap bezwaar kunt maken:
- Log in op je Facebook of Instagram account
- Ga naar je instellingen
- Zoek het Privacycentrum
- Vind het bezwaarformulier (of ga rechtstreeks naar het bezwaarformulier van Facebook of van Instagram)
- Vul het formulier in
- Wacht op de bevestigingsmail.
Simpel toch? Een beetje zoals wanneer je in de winkel zegt: “Nee bedankt, ik hoef geen klantenkaart.”
Kleine waarschuwing: het proces is niet zo eenvoudig als het klinkt. Soms moet je zelfs uitleggen waarom je bezwaar maakt. Sommige gebruikers melden dat hun verzoeken werden afgewezen, ondanks Meta’s belofte dat alle bezwaren zouden worden ingewilligd…
De kleine lettertjes die niemand leest
Er zijn een paar beperkingen aan het afmelden die je moet weten:
Zelfs als jij bezwaar maakt, kunnen je gegevens nog steeds worden gebruikt als ze voorkomen in content die door je vrienden is gedeeld en die zich niet hebben afgemeld. Stel je voor: jij staat op een groepsfoto die je vriend heeft gepost. Als die vriend geen bezwaar heeft gemaakt, kan die foto alsnog worden gebruikt.
De opt-out geldt meestal alleen voor toekomstige gegevensverwerking en heeft mogelijk geen invloed op data die al is verzameld.
En wist je dat WhatsApp-gebruikers in de EU momenteel mogelijk geen directe opt-out optie hebben? Vreemd, aangezien WhatsApp ook van Meta is.
Doet iedereen in de techwereld dit?
Ja, alle grote technologiebedrijven gebruiken gebruikersdata voor AI-training, maar op verschillende manieren:
- Google gebruikt je zoekopdrachten, YouTube-kijkgedrag en andere openbare online informatie,
- OpenAI (ChatGPT) traint met openbare informatie en data die gebruikers delen,
- Microsoft biedt zakelijke klanten meer controle over hun datagebruik,
- X (voorheen Twitter) gebruikt openbare tweets, maar biedt wel een opt-out mogelijkheid.
Is dit allemaal volgens de regels?
Meta beroept zich op iets wat in de GDPR “gerechtvaardigde belangen” wordt genoemd. Dat betekent eigenlijk: “Wij vinden dat onze belangen om betere AI te maken zwaarder wegen dan jouw privacybelangen, tenzij je heel goede redenen hebt om het daar niet mee eens te zijn.”
Sinds juli 2024 is ook de EU AI Act van kracht – de eerste alomvattende AI-wetgeving wereldwijd. Deze wet vereist vooral transparantie: bedrijven moeten vertellen dat content door AI is gemaakt en uitleggen welke auteursrechtelijk beschermde data ze voor training hebben gebruikt.
Wat kun jij doen om je data te beschermen?
Als je bezorgd bent over het gebruik van jouw gegevens, hier zijn enkele praktische tips:
- Let op berichtjes van Meta over wijzigingen in het privacybeleid
- Maak gebruik van het bezwaarformulier via de privacy-instellingen
- Kijk kritisch naar je privacy-instellingen – deel je niet meer dan je eigenlijk wilt?
- Blijf op de hoogte van ontwikkelingen in EU-regelgeving rond AI en dataprivacy
- Overweeg of andere platforms misschien beter omgaan met je privacy
Om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen in de EU-regelgeving rond AI en dataprivacy, kun je de volgende bronnen raadplegen:
- De website van de Europese Commissie over de regelgevingskader voor AI: {https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/regulatory-framework-ai}
- De website van het Europees Parlement over de AI Act: {https://www.europarl.europa.eu/topics/en/article/20230601STO93804/eu-ai-act-first-regulation-on-artificial-intelligence}
- De website van de Europese Data Protection Board (EDPB): {https://edpb.europa.eu/} Hier kun je zoeken naar recente richtlijnen en rapporten over AI en gegevensbescherming.
- De AI Act Explorer: {https://artificialintelligenceact.eu/ai-act-explorer/} Dit is een tool om de volledige tekst van de AI Act online te doorzoeken.
- De algemene website over de EU Artificial Intelligence Act: {https://artificialintelligenceact.eu/} Hier vind je mogelijk ook implementatiedocumenten en analyses.
Door deze websites regelmatig te bezoeken, kun je de laatste ontwikkelingen in de EU-regelgeving op dit gebied volgen.
Tot slot
De wereld van AI ontwikkelt zich razendsnel, en jouw data is goud waard voor bedrijven die hun AI willen verbeteren. Maar onthoud: het blijven jouw gegevens! Jij hebt het recht om te bepalen wat ermee gebeurt.
Of zoals we altijd zeggen: “Als iets gratis is, ben jij het product.” En in dit geval ben je niet alleen het product, maar ook de leraar die de computer slimmer maakt!
Heb jij al eens gekeken naar je privacy-instellingen? Of vind je het allemaal niet zo belangrijk? Denk er eens over na – het gaat tenslotte om jouw digitale voetafdruk.
Nieuwsgierig naar AI, maar geen zin om alles alleen uit te zoeken?
In onze Facebook-groep “Ontdek AI – Verken en leer samen met Inpa Computers” ontdek je samen met anderen hoe AI werkt, hoe je je privacy beschermt én hoe je AI-tools slim inzet in je dagelijks leven.
Je hoeft geen tech-expert te zijn. We delen eenvoudige uitleg, praktische tips én waarschuwen je voor risico’s zoals in deze blog.
Word lid van onze community en leer samen met ons hoe je AI op een slimme en veilige manier gebruikt.
Klik hier om lid te worden van de groep.
Samen maken we technologie begrijpelijk en bruikbaar – voor iedereen.
